Een onthaalgroep starten is een verrijkende kans om hervestigde vluchtelingen te ondersteunen bij de zoektocht naar een thuis en het wegwijs worden in de nieuwe gemeenschap. Het geeft vluchtelingen de kans om hun leven herop te bouwen en bevordert gastvrije samenlevingen. De onthaalgroep kan hier zowel persoonlijke voldoening als een wederzijdse leerervaring uit halen. Zo ontstaan sterkere, meer inclusieve gemeenschappen.

Volg deze stappen om vrijwilliger te worden:

• Vorm een onthaalgroep: verzamel 3-5 personen (of meer) om een divers en betrouwbaar team samen te stellen. Leden die een culturele achtergrond delen met de vluchteling, kunnen de steun en het culturele begrip nog meer versterken;
• Registreer je groep: dien je aanvraag in via het RISE platform en geef details over de ervaring, motivatie en specifieke trainingsnoden van je onthaalgroep;
• Wacht op contact: na registratie zal het IOM-team je begeleiden bij de volgende stappen, waaronder training en matching.

Een onthaalgroep bestaat uit 3-5 vrijwilligers (of meer) die de lokale omgeving goed kennen en tijd kunnen vrijmaken voor de ondersteuning van vluchtelingen.

Een diverse groep met gevarieerde skills en culturele ervaringen biedt extra ondersteuning.

Teamleden kunnen vrienden, collega’s, buren of familieleden zijn die gemotiveerd zijn om tehelpen.

Registreer de groep via het registratieformulier onderaan deze pagina. Zorg voor een gedetailleerde aanvraag zodat deze overeenkomt met de profielen van de vluchtelingen.

Deel uitmaken van een groep zorgt voor gedeelde verantwoordelijkheden, vermindert de individuele last en verbetert de resultaten voor zowel vrijwilligers als vluchtelingen. Als je nog geen groep hebt, neem dan contact op met IOM, die je bij een bestaande groep kan helpen aansluiten.

Het matchen gebeurt in verschillende stappen:

• Vluchtelingen worden door UNHCR, de VN-Vluchtelingenorganisatie, geselecteerd en doorFedasil beoordeeld voor hervestiging;
• Vluchtelingen ondergaan vóór hun vertrek medische en sociale screenings en nemen deel aan oriëntatietrainingen om zich voor te bereiden op het leven in België;
• Fedasil evalueert onthaalgroepen en matcht vluchtelingen op basis van compatibiliteit, noden en locatie;
• IOM faciliteert het uiteindelijke matchingsproces, en verwerkt de gegevens vertrouwelijk, totdat de finale match bevestigd is.

Hervestiging is de vrijwillige, veilige en gereguleerde transfer van vluchtelingen van het ene land naar het andere, waarbij het ontvangende land ermee heeft ingestemd hen toe te laten als vluchtelingen met een permanente verblijfsstatus.

Het is bedoeld als een langetermijnoplossing voor mensen die internationale bescherming nodig hebben.  UNHCR, de VN-Vluchtelingenorganisatie, is verantwoordelijk voor het identificeren van vluchtelingen die mogelijks nood hebben aan hervestiging.

Mensen die deel uitmaken van CS, zijn hervestigde vluchtelingen die door UNHCR zijn geïdentificeerd als ‘een van de meest kwetsbaren’ vanwege conflicten, vervolging of mensenrechtenschendingen. Ze komen in België aan via hervestigingsprogramma’s.

Kwetsbare groepen zijn onder andere:

• Vrouwen en kinderen in gevaar;
• Ouderen of mensen met een handicap of medische aandoening;
• Overlevenden van geweld of marteling;
• Leden van minderheidsgroepen of mensen die vervolgd worden vanwege hun religie, etniciteit, politiek of seksuele geaardheid.

Voor de vluchtelingen aankomen in België:

• Nemen ze deel aan medische en sociale screenings georganiseerd door Fedasil;
• Nemen ze deel aan de BELCO-training, een vierdaags programma over belangrijke onderwerpen zoals huisvesting, onderwijs, tewerkstelling en de Belgische cultuur.

Na hun aankomst in België wordt een vervolgtraining gegeven (BELCO+) om hen te helpen tewennen aan hun nieuwe omgeving.

Eenmaal geregistreerd, zal IOM België en Luxemburg:

• Je gedetailleerde informatie geven over je rol, verwachtingen en de ondersteuning die je krijgt;
• Een opstarttraining faciliteren om je onthaalgroep voor te bereiden op Community Sponsorship;
• Nauw samenwerken met Fedasil om jouw groep te matchen met een vluchteling of familie op basis van compatibiliteit, noden en locatie;
• Culturele en logistieke informatie delen over de vluchteling(en) om je te helpen bij het bieden van doeltreffende ondersteuning.

Ja. Vrijwilligers kunnen als deel van een onthaalgroep op andere manieren bijdragen, zoals vluchtelingen helpen om in contact te komen met verhuurders of begeleiding en emotionele steun bieden tijdens het integratieproces.

Onthaalgroepen dragen de eerste kosten, waaronder:

• De huurwaarborg, huur voor de eerste maand en nutsvoorzieningen;
• Meubels en essentiële huishoudelijke artikelen;
• Initiële kosten voor levensonderhoud zoals eten en vervoer;
• Na 4-6 weken ontvangen hervestigde vluchtelingen een sociaal integratie-inkomen (RIS) om in hun noden te voorzien.

Onthaalgroepen krijgen een onboarding training van IOM, waarin de volgende zaken aan bod komen:

• De rollen, verwachtingen en verantwoordelijkheden van de onthaalgroep;
• Training in cultureel bewustzijn en gevoeligheid;
• Praktische richtlijnen voor het bieden van ondersteuning bij huisvesting en integratie;
• Hulpmiddelen om uitdagingen aan te pakken en vluchtelingen te empoweren.

Wanneer een probleem zich voordoet bij een samenwerking, kan dit meestal opgelost worden door open te communiceren.

Als het probleem toch aanhoudt:

• Neem contact op met het team van IOM België & Luxemburg via een van de communicatiekanalen die tijdens de opstartfase werden meegedeeld;
• Alle klachten worden vertrouwelijk en nauwgezet behandeld om alle betrokken partijen een eerlijke behandeling te garanderen.

IOM biedt uitgebreide ondersteuning, waaronder:

• Training en toolkits voor een vlottere communicatie met vluchtelingen;
• Regelmatige check-ins tijdens het Community Sponsorship jaar;
• Helpdesk en peer-to-peer steungroepen voor advies en ondersteuning bij problemen;
• Begeleiding bij culturele en praktische uitdagingen voor een succesvolle integratie.

Neem voor hulp contact op met het Community Sponsorship team van IOM België enLuxemburg via e-mail of telefoon. Vrijwilligers kunnen zich ook aansluiten bij peer-to-peer steungroepen, zoals Facebookgroepen, om tips en ervaringen uit te wisselen.

In geval van wangedrag kunnen mensen contact opnemen met IOMBrusselsCOfeedback@iom.int.

Ontdek de woonopties op het PATHS-platform (dat later in 2025 wordt gelanceerd) of raadpleeg de RISE-dienstenkaart. Onthaalgroepen kunnen ook samenwerken met verhuurders of lokale contactpersonen om huisvesting te vinden.

Huisvesting moet:

• Betaalbaar zijn, zodat vluchtelingen de kosten kunnen dekken en tegelijkertijd in andere basisbehoeften kunnen voorzien;
• Voldoende ruimte hebben, beschikken over essentiële voorzieningen (elektriciteit, water, verwarming) en vrij zijn van gevaren;
• In de buurt zijn van scholen, gezondheidszorg, openbaar vervoer en andere essentiële diensten (indien mogelijk);
• Voldoen aan de plaatselijke bouwverordeningen en toegankelijkheidsrichtlijnen voor personen met een handicap;
• Veilige huurovereenkomsten voorzien die stabiliteit en wettelijke bescherming garanderen.